miketoshi
Mike Opas

POW นี่บางที่ก็กินพลังชีวิตเยอะ ต้องเติมพลังด้วยเพลงใสๆ เป็นถัง E ให้ชีวิตบ้าง
🎵ความฝันต้องเกิดหยาดเหงื่อจึงได้มา
ใช้เวลาและค่อยเป็นค่อยไป ดอกไม้จึงบาน
คำว่าพยายาม ไม่เคยทำร้ายสักคนที่ตั้งใจ
ความฝันเท่ากับหยาดเหงื่อรินรดไป
เพื่อให้เหล่าเมล็ดพันธุ์นั้นเติบโตและสูงใหญ่
และคงต้องมีสักวัน จะได้ดั่งใจสมปรารถนา 🎹
https://youtu.be/5qQ-Pu-A8Ok
#siamstr

2024-10-06 04:11:15 GMT

ควันหลงงาน Bitcoin Tokyo 2024
ชอบ quote จาก VDO เปิดงานที่โตเกียวมาก “Bitcoin is Signal” เพิ่งมารู้ว่ามันคือ MV เพลง DAWN ของ Tip_NZ ตอนที่มาดูเพลง REALITY แล้วเพลงนี้ขึ้นมาด้วย เด็ดดวงไม่แพ้กันเลย
https://youtu.be/9T4Mj5nrQTQ?si=qqK392qGeoDxKBnJ
#siamstr

2024-10-02 02:39:44 GMT

เรื่องย้อนแย้งที่แวบขึ้นมาเกี่ยวกับฟิสิกส์ กฎหมาย และบิทคอยน์
ฟิสิกส์อธิบายสิ่งที่อยู่ในธรรมชาติ แต่คนเราเลือกรู้หรือไม่รู้ได้ด้วยการบอกว่าตัวเองเป็นสายวิทย์หรือศิลป์ ทั้งที่ทุกคนต้องรับผลของมัน
กฎเกณฑ์กฎหมายเป็นสิ่งที่มนุษย์บัญญัติขึ้น แต่คนเราตกลงกันว่าเมื่อประกาศใช้แล้ว ห้ามปฏิเสธว่าไม่รู้กฎหมาย ห้ามไม่รับ fiat ชำระหนี้ ราวกับว่านี่เป็นสิ่งที่อยู่ตามธรรมชาติและทุกคนต้องอยู่ภายใต้กฎไม่มีข้อยกเว้น
กฎหมายหลายอย่างคิดขึ้นมาเพื่อความสงบสุขในสังคมโดยไม่ได้อิงกับธรรมชาติ อาศัยกำหนดบทบาทผู้มีอำนาจตัดสินใจ เลยมีคนหาช่องโหว่เอาเปรียบคนอื่นๆผ่านการใช้กฎหมายเสมอ
ย้อนแย้งตรงที่ สิ่งที่ควรจะเป็นสากล บางคนกลับไม่อยากยึดถือ แต่สิ่งที่เป็นของมนุษย์กำหนด กลับยึดมั่นจะเป็นจะตาย
แล้วคนเราจะเขียนกฎหมายที่ยึดหลักธรรมชาติได้ไหม เพื่อเปลี่ยนจากย้อนแย้งมาเป็นการเอาข้อดีของทั้งสองอย่างมารวมกัน
บิทคอยน์พยายามทำสิ่งนั้น ถ้าคนจำนวนมากเห็นร่วมกันว่ากฎของบิทคอยน์เป็นอย่างนี้ และยอมรับว่าธุรกรรมต่างๆต้องทำผ่านการสุ่มปาเป้าตามหลักสถิติ ซึ่งมนุษย์แทรกแซงผลไม่ได้ ก็จะได้สิ่งประดิษฐ์ ที่แม้คนไม่สนใจหลักการทำงานของมันก็ต้องยอมรับมันโดยดุษฎีด้วยฉันทามติของสมาชิกในระบบ
ที่มันดูเหมือนลงตัว แต่จริงๆแล้วข้างในเคยย้อนแย้ง บิทคอยน์จึงสวยงาม
#siamstr

2024-10-01 10:30:16 GMT

- reply

Time slows down in the god domain 😆

2024-09-30 18:40:28 GMT

- reply

ตอนจบครับ
#nevent1q…ldql

2024-09-30 18:39:25 GMT

- reply

ตอนจบครับ
#nevent1q…ldql

2024-09-27 11:34:17 GMT

“รีวิวงาน Bitcoin Tokyo 2024 วันที่ 2 ตอนจบ”
พอกลับมางานก็เข้าตลอด คิดซะว่าเป็นเรื่องดีๆที่ได้ทำงานที่มีคุณค่าละกัน กว่าจะเขียนตอนสองเสร็จก็เลยนานหน่อยครับ มาต่อกันเลย....
6️⃣ Bitcoin VC - หัวข้อนี้ตั้งคำถามให้กับผู้บรรยาย 3 ท่านว่าทำไมต้องสนับสนุน bitcoin startup ในเมื่อกลยุทธ์ buy-and-hold 💎 ก็ใช้ได้ดีมาก (ถ้าอยากได้เยอะขึ้นก็ leverage แบบที่ Microstrategy ทำ) ก็ได้คำตอบที่น่าสนใจว่า startup ส่วนใหญ่พยายามปฏิวัติเทคโนโลยีบางอย่าง แต่ Bitcoin เป็นการปฏิวัติมาตรฐานการเงินซึ่งมันใหญ่กว่ามาก ความเฉพาะตัวของ Bitcoin คือมันไม่สามารถออกโทเคนใหม่เพื่อการระดมทุนขยายกิจการเหมือนอย่างที่ altcoin ทำ 💩 แต่นั่นก็คือการต่อยอดอย่างแท้จริง ไม่ใช่การนับหนึ่งใหม่ทุกครั้งที่ต้องออกโทเคน
เป้าหมายของการขยายธุรกิจ bitcoin ก็คือการทำให้ผู้คนจำนวนมากขึ้นสามารถใช้มันได้ ไม่ว่าจะทำให้มันใช้ง่ายขึ้น หรือทำให้มันประยุกต์ใช้ได้หลากหลายเหมือนเครื่องมือทางการเงินในปัจจุบันเช่น options 📈 (เครื่องมือป้องกันความเสี่ยงทางการเงินชนิดหนึ่ง)
7️⃣ Limitations and Challenges of Lightning - Michael ผู้บรรยาย (บริษัท Boltz ที่ทำ bitcoin bridge ไร้ศูนย์กลางเชื่อมระหว่าง L1 / Lightning / Liquid โดยใช้ Atomic swap) ได้เก็บรวบรวมข้อมูลของ Lightning Network ⚡️มาเล่าให้ฟัง สถิติที่น่าสนใจ เช่น Lightning wallet ถึง 63% เป็นแบบ custodial ซึ่งรวมศูนย์ (เจ้าของแอพเป็นคนเก็บเงินให้), Wallet ยอดนิยมได้แก่ WoS / Alby / Blink
Michael แชร์ว่าการตั้ง Lightning node เป็นเรื่องท้าทายมาก มันเคยฮิตมากแล้วก็ค่อยๆหายไป จากประสบการณ์ node ที่ setup ง่ายมักจะเจอปัญหาทีหลัง เพราะไม่รู้รายละเอียดเบื้องหลังของ HW, OS และ service ที่ทำงานเลย (คุณตี๋ทีมรามสูรก็สะท้อนภาพเดียวกันนี้ใน TBC2024) และการทำธุรกิจรับดูแล bitcoin ให้คนอื่น (custodial) เป็นงานยากเพราะผิดพลาดแค่นิดเดียว อาจทำให้เงินหายทั้งหมดได้ 💥
สิ่งที่จะพัฒนา Lightning ให้ดีขึ้นได้อีกก็มีเรื่องของการลดขนาด database ที่เก็บประวัติธุรกรรม ซึ่งดูน้ำเสียงผู้บรรยายแล้วคงจะใหญ่มากจริงๆ อีกเรื่องคือ E-cash ที่น่าจะเพิ่ม privacy ให้ผู้ใช้มากยิ่งขึ้น และสุดท้าย Michael มองว่าในอีก 10 ปี แม้แต่ Lightning เองก็จะมีค่า fee แพงเกินไป 💸 และต้องการทางออกใหม่ๆ
8️⃣How not to lose your Bitcoin - เซสชั่นที่ Anant จาก Bithyve และ Igor จาก BlueWallet มาคุยกันถึงเรื่องการเก็บ Private Key (ทั้งสองคนทำแอพ Bitcoin wallet) ทั้งสองย้ำว่าเราไม่ได้กำลังจัดการกับกระเป๋าแบบในโลกจริง แต่เรากำลังจัดการกับ Key (เก็บ Key ยังไงให้ปลอดภัย) 🔐 กระเป๋าหลายใบอาจเชื่อมไปที่ Bitcoin address เดียวกันผ่าน Key แต่ต้องระวังเพราะ Key (Bitcoin) จะปลอดภัยเท่าๆกับ Wallet ที่อ่อนแอที่สุดเท่านั้น ⛓️‍💥 เนื้อหาหลักก็เป็นการพูดถึงการเลือก hot/cold wallet ด้วยเหตุผลอะไร และวิธีการเก็บ Seed ให้เหมาะสม (สามารถไปศึกษาเพิ่มเติมจากคอร์สอาจารย์ขิง Right Shift เรื่อง Bitcoin Wallets ใน Skilllane ได้)
เร็วๆนี้มีข่าว supply chain attack กรณีที่อิสราเอลแอบแก้ไขอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่ส่งขายไปยังประเทศคู่อริและสั่งให้มันระเบิดได้ hardware wallet ก็มีความเสี่ยงทำนองนี้เช่นกัน ไม่ใช่ระเบิดแต่เป็นการแอบยุ่งกับ Key ของเรา 👀 การใช้ HW wallet ต่างยี่ห้อมาทำ multisig 2of3 ก็เป็นทางเลือกนึงในการเพิ่มความปลอดภัยให้ Key แต่ทั้งนี้ผู้บรรยายมองว่าความยุ่งยากในการจัดการ Key นี่เองคือปัญหาใหญ่ที่ทำให้คนส่วนใหญ่ยังไม่เข้ามาถือ Bitcoin หากแก้ได้ คนก็จะเข้ามาถืออีกเยอะ 🤝
9️⃣Living as a FOSS developer - Calvin ผู้ที่ทำงานเป็น FOSS dev (Free and Open-Source Software) 👨‍💻 project ชื่อ Utreexo มาเล่าให้ฟังว่าหารายได้ยังชีพได้อย่างไร โดยที่ไม่ได้ทำงานเป็น developer มีสังกัด Calvin เขียน proposal ขอทุนจากบริษัทหรือหน่วยงานที่ส่งเสริมเกี่ยวกับ bitcoin หรือต่อต้านอำนาจเผด็จการ เขาเคยได้ทุนจาก BitMEX, HRF, และล่าสุดที่ OpenSats
Calvin แชร์ว่ามีหน่วยงานไหนบ้างที่สามารถขอทุนได้ แต่ละทุนมีวัตถุประสงค์ที่ต่างกัน นั่นทำให้เขาต้องปรับเปลี่ยน proposal ทุกครั้งที่ส่งไปที่ผู้ให้ทุนแต่ละราย และนั่นก็น่าจะเป็นเคล็ดลับที่ทำให้เขาสามารถหาทุนมาสนับสนุนสิ่งที่ตัวเองอยากทำได้เรื่อยมา ผู้ให้ทุนอย่าง OpenSats ย้ำว่าผู้ขอต้องแสดง PoW (Proof of Work) ออกมาให้เห็น 🏋️ ก็คือมีผลงานเก่ามาโชว์นั่นเอง
🔟Stable coins on Bitcoin - Federico จาก Bitfinex มาเล่าให้ฟังเรื่อง RGB บน layer 2 ที่จะช่วยในการออก digital asset อยู่บน Bitcoin blockchain อีกที และมันอาจจะทำงานร่วมกับ Lightning ได้ โดย assets ที่สร้างจาก RGB สามารถเทรดได้บน Lightning รายละเอียดเชิงเทคนิคลึกกว่านี้เล่าไม่ถูกละครับ
1️⃣1️⃣ Bitcoin is a mean of exchange - Daniel ผู้พัฒนา WoS มาเล่าเหตุผลเบื้องหลังสุดมันส์ ซึ่งมาจากความเชื่อว่า Bitcoin เร็วและมีความน่าเชื่อถือสูง สามารถทำหน้าที่ชำระเงินในชีวิตประจำวันได้ (อย่าพูดเรื่องนี้ต่อหน้าเจ้าหน้าที่ธนาคารกลางแห่งสารขัณฑ์เชียวนะ 🤫) เริ่มจากแอพจ่ายค่าน้ำค่าไฟด้วย BTC “Living room of Satoshi” ในปี 2014
หลังจากประสบความสำเร็จเขาก็หาโจทย์ที่ยากขึ้น ในปี 2016 เขาพัฒนาระบบซื้อกาแฟด้วย BTC และนั่นทำให้เขาพบข้อจำกัดว่า on-chain transaction ⛓️ นานเกินไปแม้ว่าจะใช้การรอ confirmation เดียว แถมความเสี่ยงที่ transaction จะ invalid ไปตกอยู่กับผู้ขายแทน ซึ่งปัญหาจะรุนแรงขึ้นเมื่อใช้งานในวงกว้างกว่านี้ จึงไม่สามารถใช้งานในการจ่ายเงินข้ามโลกได้ แล้วในปี 2018 Daniel ก็ได้คำตอบนั่นคือ Lightning network เขารู้ทันทีว่ามันต้องการ wallet สำหรับผู้ใช้ และ WoS ก็ถือกำเนิดขึ้น กลุ่มเป้าหมายของ Daniel คือร้านค้าตามสนามบิน 🛫 เพื่อพิสูจน์ว่าการจ่ายเงินข้ามโลกด้วย BTC เป็นเรื่องง่าย แต่แผนก็ต้องมาสะดุดเมื่อปลายปี 2019 โควิดทำให้สนามบินเงียบเหงา
ปี 2022 หลังโควิดผ่านไป การเผยแพร่ WoS ยังดำเนินต่อไป และแอพ wallet สำหรับร้านค้า WoS POS (Point of Sales) ก็ตามมา 👜 เขาได้ผสานระบบเข้ากับ Square POS ซึ่ง Daniel บอกว่าโชคดีมากๆที่มันเป็นบริษัทของ Jack Dorsey ซึ่งอินกับ BTC เช่นกัน (Square หรือ Block คือบริษัทที่ทำเรื่อง portable POS solution) เป้าหมายของ Daniel คือการเผยแพร่ WoS ออกไปให้เร็วและมากที่สุด โดยที่หวังว่า BTC จะกลายเป็น mean of payment ที่คนทั่วโลกต้องการใช้ และช่วยกันปกป้องมันจากการถูกแบนโดยรัฐบาล⁉️ (So cool, bro!!)
ใครจะว่า Satoshi คิดแต่เรื่อง Store of Value ไม่ได้ตั้งใจให้เป็น Mean of Payment แต่ Daniel เห็นต่าง เขาโชว์โพสต์ของ Satoshi ตอนปี 2010 ที่คุยเรื่องตู้ vending ที่รับ BTC และเป็นโพสต์ที่เกิดประโยคในตำนานว่า “If you don't get it, I don't have time to convince you, sorry”
🎬 เป็นอันจบไปสำหรับเนื้อหาวันที่สอง และพิธีกล่าวปิดสั้นๆ โดยคุณ Teruko จาก Fulgur Ventures หนึ่งในผู้จัดงานครั้งนี้ และยังเป็นผู้แปลหนังสือ Bitcoin Standard เป็นภาษาญี่ปุ่น
หลังปิดงานก็มีการประมูลเม็ดกาแฟ Bean of Fire จาก El Salvador ใบ้ให้นิดๆ ว่ากระป๋องที่มีลายเซ็น Shadowy Coders 👤 (เช่น Adam Back) อาจจะได้มาให้เพื่อนชาวไทยเราได้ยลโฉมกันนะ 🏰
สรุปความรู้สึกที่ได้ฟังสองวัน แล้วกลับมาไทยก็มีเวลาคิดเรื่องนี้ระหว่างที่ทำสรุปไปด้วย หลักๆแล้วหัวข้อที่พูดจะเกี่ยวกับสองเรื่องหลักคือ adoption กับพัฒนาการทางเทคโนโลยีของ bitcoin แม้แต่ Japanese track 🇯🇵 เท่าที่กวาดตาดูหัวข้อก็อยู่ในธีมเดียวกัน ถ้าเทียบแล้วคงประมาณห้อง advanced stage ของงาน TBC2024 ซึ่งงานที่ไทยเวที main stage ผมว่ามีความหลากหลายมากกว่านะ 🥳 ขณะที่งาน Bitcoin Tokyo 2024 ก็ทำได้ดีในแง่ของความล้ำหน้าของหัวข้อด้านเทคนิคและผู้บรรยาย (เริ่มแอบรู้สึกว่าที่ไทยก็มี dev เก่งๆ แฝงตัวอยู่แต่ไม่ค่อยออกสื่อ)
ที่อดตื่นเต้นไม่ได้คือถึงจะไม่รู้เนื้อหาเทคนิคลึกๆ แต่เราก็ปะติดปะต่อเรื่องราวได้เพราะได้ยินเรื่องราวมาจากไลฟ์ของอ.ตั๊มมาแล้ว ทำให้เข้าใจเลยว่าอาจารย์คงติดตาม bitcoiner เหล่านี้และศึกษาเองมาเยอะ ก่อนที่จะตกผลึกนำมาสรุปเล่าให้พวกเราฟังเป็นภาษาไทย คนไทยโชคดีมากๆครับ ที่มีโอกาสเข้าถึงเรื่องสำคัญขนาดนี้แบบไม่ต้องลงทุนลงแรงเยอะ 🇹🇭
พอได้มาเจอและได้ฟังจาก bitcoiner เจ้าของผลงานเอง ทำให้เข้าใจเลยว่าเรารู้แค่ผิวๆ เอง การที่จะถ่ายทอดเรื่องราวเหล่านี้ต่อได้ ต้องทำการบ้านเยอะกว่านี้ การมีข้อมูลแค่เพียงฟังจากไลฟ์ที่สรุปมาแล้ว มันพอแค่ทำให้เราเข้าใจคนเดียว แต่ใช่ว่ารู้แล้วจะสามารถถ่ายทอดต่อได้ 📡 ถ้าอยากจะเผยแผ่เรื่องราวความก้าวหน้าของ bitcoin ก็คงมีอะไรที่ต้องศึกษาอีกเยอะ (แต่ถ้าด้านปรัชญาของ bitcoin อันนี้ทุกคนสามารถเอาประสบการณ์ชีวิตของตัวเองไปประยุกต์เพื่อถ่ายทอดต่อได้นะ นั่นเป็นจุดเด่นของคอมมูบิตคอยเนอร์ไทยเลย) 📚
ความรู้สึกส่วนตัวเวลาไปงาน TBC2024 เหมือนได้เห็นภาพจำลองโลกอนาคตที่เป็น Bitcoin Standard แล้ว 🏆 ทุกคนสามารถมีชีวิตในแบบของตัวเองเพื่อสร้างคุณค่าให้กับคนรอบตัวโดยไม่ต้องมากังวลเรื่องการลงทุน ส่วนที่งาน Bitcoin Tokyo 2024 เป็นการพูดถึงเทคโนโลยีที่จะมาพัฒนา Bitcoin ไปให้ถึงจุดที่คนทั่วโลกจะยอมรับและเอา Bitcoin ไปใช้เป็น standard ได้จริง มันมาเชื่อมกันตรงนี้ว่า งานหนึ่งให้ภาพอนาคตที่เราอยากเห็น และอีกงานนึงให้ภาพเครื่องมือและการขับเคลื่อนที่จะพาให้เราไปถึงจุดหมายที่วาดไว้ 🎯
หลังจบทั้งสองงาน สิ่งที่ตกผลึกเป็นเป้าหมายสำหรับตัวเองแล้วก็คือ 🧊 จะไล่ตามศึกษาเรื่อง privacy technology ทั้งหลายโดยเฉพาะ layer 2 และ 3 ให้รู้มากพอที่จะถ่ายทอดได้ เพราะสิ่งที่สะดุดใจผมที่สุดในบรรดาเรื่องราวทั้งหลายของ Bitcoin ก็คือเรื่อง privacy นั่นเอง 🥷
#siamstr #bitcointokyo2024 #tbc2024

2024-09-27 10:33:19 GMT

- reply

Whoops 😅 Followed you now.

2024-09-25 00:07:27 GMT

ผลจากการฟัง Jimmy Song ในงาน #TBC2024 แล้วกดสั่ง Amazon ทันที วันนี้หนังสือมาส่งแล้ว เข้าคิว waiting list หรือลัดคิวเลยดีนะ 😆
https://image.nostr.build/0a8ad4db8e4bc08d276416a948d566d5150d8f2ce5ad7c5a79bf7bc680ecec48.jpg
#siamstr

2024-09-24 12:15:24 GMT

- reply

👋 hi

2024-09-24 00:52:31 GMT

- reply

วันที่สอง ครึ่งแรกมาแล้วครับ
#nevent1q…cann

2024-09-24 00:12:58 GMT

“รีวิวงาน Bitcoin Tokyo 2024 วันที่ 2 ตอนที่ 1“
เริ่มวันที่สอง ความแตกต่างจากวันแรกคือ ตาราง English track แน่นขึ้นอย่างเห็นได้ชัด ถ้าเข้าทุกอันก็จะมี 11 หัวข้อเลยทีเดียว แต่ไหนๆก็มาแล้วก็ฟังให้หมดเลย จะได้รู้ว่าใครเป็นใคร และด้วยศัพท์เทคนิคใหม่ๆหลายคำ ต้องใช้เวลาค้นเพิ่ม เลยจะทยอยโพสต์สรุปวันที่สองเป็นตอนย่อยๆครับ จะได้ไม่ดองนาน 😆
อีกอย่างหนึ่งคือวันนี้มี lightning market ⚡️ในห้องใหญ่ ทำให้บรรยากาศคึกคักมาก มีที่ให้ bitcoiner ยืนจับกลุ่มคุยกันตรงโซนตลาดนั่นเอง บางทีก็ดังรบกวนที่นั่งฝั่งที่ติดกับโซนตลาดไลท์นิ่งเลย แล้วก็ขายดีเสียด้วย สินค้าส่วนใหญ่เป็นงานฝีมือ สติกเกอร์ ตุ๊กตา 🖼️ คนที่นี่ก็ใช้ Lighning กันคล่องแคล่ว ผมก็ได้ของติดไม้ติดมือมาด้วย เสีย sat เยอะไม่แพ้งาน TBC2024 เลย
https://image.nostr.build/d07fa647efe294fcc5b5c14e65d4e055f4a42b2cddf577c23e224e38993e5431.jpg
ตอนจบวันมีการประมูลกาแฟ Bean on Fire จาก El Salvador 🇸🇻 ที่มาพร้อมลายเซ็นคนดังอย่าง ปธน.นายิบ, แม็กซ์ ไกเซอร์, และ shadowy coders คนละกล่อง รายได้ทั้งหมดจะไปช่วยเรื่องการศึกษาของเด็กด้อยโอกาสในประเทศ El Salvador และก็มี After Party ซึ่งผมไม่ได้ไปเพราะซื้อตั๋วกลับไว้คืนนี้เลย ก็เสียดายนิดๆ เพราะเริ่มรู้จักคนในงานบ้างแล้ว ถ้าไปคงได้เม้ามอยกันต่อ แต่ภารกิจทางบ้านสำคัญกว่า ✈️
เรื่องภาษา วันนี้มีการสลับห้องไปมา โดย English session ได้อยู่ห้องใหญ่เยอะเกินครึ่ง คาดว่าวันนี้คนมาพูดน่าจะเป็น bitcoiner ชาวตะวันตกที่มีชื่อเสียง เลยต้องจัดห้องใหญ่ไว้รองรับ จะงงๆหน่อย ต้องคอยเช็คตารางว่าคิวถัดไปห้องไหนเป็น English session 🇺🇸
ว่าแล้วก็เข้าเรื่องเนื้อหาวันที่สอง ที่ย้าวยาวกันดีกว่า
1. Form Cypherpunk to Future Finance - เป็นไฮไลท์เปิดงานวันที่สอง ที่มี bitcoiner OG อย่าง Adam Back กับ Martti Malmi มาเป็นคนพูด สรรพคุณของ Adam สั้นๆคือถูกสงสัยว่าเป็น Satoshi 👤 ส่วน Martti นั้นเป็น freelance รับงานเขียนโปรแกรม bitcoin ให้ Satoshi มีอีเมล์ตอบโต้กับ Satoshi เป็นหลักฐาน 📩 (ตอนฟังเขาเล่าเรื่องอีเมล์นี่ขนลุกเลย) ปัจจุบัน Adam Back เป็น CEO บริษัท Blockstream ส่วน Martti ทำ Nostr client ชื่อว่า Iris
https://image.nostr.build/bdd459a627116440148758abbd4415ce9150007acdc4d7fb0f9f8127affc5ce9.jpg
เนื้อหาบนเวทีส่วนแรกพูดถึงประวัติศาสตร์ตั้งแต่ช่วง Cypherpunk จนมาเจอ bitcoin whitepaper 📄 และคุยกันท่าไหนไม่รู้ไปจบที่ Nostr ซึ่ง Martti พูดปิดท้ายว่า “Nostr is fun” เป็นอีกคนที่เห็นความหวังใน Nostr (สามารถหาอ่านเรื่องราว Cypherpunk เพิ่มเติมได้เช่นที่นี่ https://blockchain-review.co.th/blockchain-review/history-of-bitcoin-3rd-cypherpunk/)
2. Evolution or Distraction: NFT & Token on Bitcoin - ที่จริงเป็น session ที่เชิญ Casey Rodarmor ผู้สร้าง Ordinals ที่ทำให้ NFT 🎭มาฮิตบน Bitcoin จน mempool เต็มไปด้วย transaction 1sat/vB ไปพักใหญ่ๆ แต่ Casey ป่วยมาไม่ได้ ผู้จัดจึงเชิญ Luke Dashjr บิทคอยเนอร์ระดับตำนานอีกคนมาถามตอบเรื่อง Ordinals แทน ก็เลยไม่ได้ฟังความคิดของเจ้าตัวจริงๆ
ถึงอย่างนั้นก็มีความเห็นที่น่าสนใจหลายๆ อัน เช่น “ถ้าคุณมี Ordinals เท่ากับคุณไม่มีอะไรเลย”, “Ordinals พยายามกำหนดหมายเลขให้ Sat (0.00000001 BTC) แต่ Bitcoin chain รู้จักแต่ UTXO”, “ที่จริงค่าธรรมเนียม NFT ไม่ควรจะแพงถ้าอยู่บน L2 แต่คนเล่น NFT อยากได้ความรู้สึกมั่นคงเลยทำบน L1”, “NFT เป็นปัญหาการแก่งแย่งทรัพยากรบนบล็อกเชนระหว่าง งานด้านระบบการเงิน กับการเป็นที่เก็บข้อมูล“ ⚔️ เป็นต้น (อย่าเพิ่งหัวบวมกันนะทุกคน ยังมีต่ออีก)
3. Making Mining Decentralized Again - Luke Dashjr อยู่ต่อบนเวทีในฐานะผู้สร้าง Ocean pool ⛏️ ที่พยายามแก้ปัญหาการรวมศูนย์ของกำลังขุด หลายคนคงพอจะทราบว่าปัจจุบัน การขุดเป็นธุรกิจที่ต้องมีทุนหนาถึงจะเข้ามาทำกำไรได้ไปแล้ว ซึ่งผู้เล่นกลุ่มแรกก็คือ Mining Farm ที่เป็นผู้เล่นรายใหญ่ที่ลงทุนสร้างโรงงานขุดขนาดใหญ่เป็นของตัวเอง ซึ่งแบบนี้รวมศูนย์ชัดเจน ส่วนผู้เล่นกลุ่มที่สองเป็นการรวมกลุ่มกันแบบที่เราคุ้นเคยกันดีก็คือ Mining Pool ซึ่งถึงแม้จะให้อิสระผู้ขุดรายย่อยในการเลือก pool ที่จะส่งกำลังขุดไปได้ แต่เจ้าของ pool ก็สามารถวางกลไกผลตอบแทนให้ไม่อยากเปลี่ยน pool ได้ เช่นกำหนดระยะเวลาจ่ายค่าตอบแทนกำลังขุด ที่ไม่ได้ให้ทันทีที่ปิดบล็อกได้ เป็นต้น
https://image.nostr.build/bbde76cb1199cfb7c39fd7957dd50c95631abb6ed2d3bc728ea6e4b08febcc93.jpg
ที่จริงแล้วไอเดียเริ่มต้นของการมี Miners 👲ก็เพื่อต้องการให้มีผู้ตรวจสอบที่กระจายตัวกันไปทั่วโลก ช่วยกันปิดบล็อก ต้านการ censorship แต่ระบบ mining pool ในปัจจุบันกลับทำให้ miner รายย่อยมีบทบาทเป็นแค่คนคำนวนค่า Hash โดยไม่มีสิทธิ์มีเสียงในการเลือกธุรกรรมที่จะมาปิดบล็อก (เพราะต้องใช้ template ของ pool) Ocean Pool จึงพยายามแก้ปัญหานี้ด้วยการให้ template หลากหลายรูปแบบ ให้ miner รายย่อยมีสิทธิ์เลือก (ผมก็ไม่เข้าใจรายละเอียดของ Ocean pool ดีนัก เป็นอีกเรื่องที่น่าสนใจไปศึกษาต่อด้วยตัวเอง) นอกจากนี้ยังมีเทคโนโลยีอีกหลายอันที่พยายามแก้ปัญหาการ centralize กำลังขุดเช่น GBT, Stratum V2, Datum (ไม่รู้เรื่องเลย 😂)
สุดท้ายมีคนถาม Luke ว่ากำลังขุดถูกรวมศูนย์ที่รายใหญ่มากเท่าไหร่จึงถึอว่าอันตราย เขาตอบว่า >50% ส่วนกำลังขุดของรายใหญ่ที่ระดับปลอดภัยคือ ไม่เกิน 20%✨
4. Programmable money for AI - Michael Levin จาก Lightning Labs กำลังพัฒนา protocol ชื่อว่า L402 สำหรับการจ่าย lightning บนหน้า HTTP ที่เรียกว่า paywall 💵(เช่นการจ่ายเงินเพื่อเข้าไปอ่านข่าวในเว็บ) ซึ่ง paywall ปัจจุบันไม่ได้ machine-friendly เพราะต้องผ่านตัวกลาง payment ต่างๆในระบการเงิน ซึ่ง L402 จะผนวกความสามารถในการจ่ายเงินของ lightning เข้ากับ HTTP ทำให้ machine หรือ AI สามารถใช้งาน paywall ได้ด้วย lightning ทำให้ lightning กลายเป็น Internet-native money for AI (รายละเอียดทางเทคนิคขอข้ามเพราะไม่มีความรู้เลย หากสนใจตามไปต่อที่ https://l402.org/)
https://image.nostr.build/922d64d9cb63e95d274628dceb608ea905f017c7a3db07c8bd90019efdb5bc23.jpg
5. Tokenized securities on Bitcoin and Liquid - Jesse จาก Bitfinex มาพูดถึงการแปลงหลักทรัพย์ให้กลายเป็น token 🪙 (ซึ่งน่าสนใจมากสำหรับ real estate เพราะสามารถแบ่งออกเป็น token จำนวนมาก กระจายให้คนจำนวนมากมีส่วนร่วมเป็นเจ้าของได้ คล้าย REIT) ที่ทำได้ทั้งหุ้น กองทุน ที่ดิน และสินทรัพย์อื่นๆ
https://image.nostr.build/9b57a99a92f6ce7c00f24f3474edffda0b54fba3e1f604cc87c080d9bbf98cf1.jpg
การออก Token ขายให้ pulic (Security Token Offering) มีข้อดีกว่าการออกหุ้นหรือหลักทรัพย์ในตลาด traditional ตรงที่ความรวดเร็วในการ settle transaction ขณะเดียวกัน การทำ tokenization บน Bitcoin L2 ก็มีความน่าเชื่อถือมากกว่า ICO (Initial Coin Offerring ที่โด่งดังช่วง 2017) เพราะมี blockchain ที่แข็งแกร่ง ⛓️และมีสินทรัพย์จริงที่ back อยู่ และมีข้อสังเกตก็คือ STO มีคนคิดขึ้นมานานแล้ว แต่เพิ่งกลับมาได้รับความสนใจเมื่อเร็วๆนี้ หลังจาก Bitcoin ETF
ขอพักรีวิววันที่สองของ #bitcointokyo2024 ไว้เท่านี้ก่อน ถ้าอ่านแล้วพบว่าวันที่สองนี้มีแต่ชื่อคนและศัพท์ที่ไม่คุ้นเต็มไปหมดเหมือนผม นี่น่าจะเป็นโอกาสที่ดีที่ทุกคนจะได้ไปค้นหาเพิ่มเติมว่าคือใครและคืออะไรกันบ้าง เพื่อให้เข้าใจโลกของ bitcoin ได้มากขึ้น หลายคนเป็น bitcoiner ที่อ.ตั๊มเคยพูดในไลฟ์แล้ว แต่เราฟังผ่านๆสนุกๆ ไม่ได้เก็บไปทำการบ้านเพิ่มเติม วันนี้เจอตัวจริงก็รู้แล้วว่าแค่ฟังจากที่อาจารย์สรุปมาไม่พอ ต้องศึกษาเพิ่ม อ.ตั๊มบอกผมในงานอีกครั้งว่า “don’t trust, verify” ✅
ขอขอบคุณ @nprofile…6uva และ @nprofile…g95w อีกครั้งที่แนะนำหลายๆเรื่องในระหว่างงาน
#siamstr

2024-09-22 12:50:45 GMT

- reply

ดีครับๆ ทั้งนี้ผมก็คิดว่าไทยเรามีมุมอื่นๆที่น่าสนใจนะ ถ้า OG มาอาจจะติดใจก็ได้ 😁

2024-09-22 12:34:55 GMT

วันนี้หัวบวม เจอไป 11 session เป็น technical ราวๆครึ่งนึง ค่อยๆสรุปไปละกัน
สิ่งนึงที่ตกผลึกได้วันนี้คือความต่างของคอมมูที่ญี่ปุ่นกับไทย ของญี่ปุ่นน่าจะเป็น dev ทั้งนั้น แถมหน้าฝรั่งแต่พูดญี่ปุ่นปร๋อ บางคนชื่อเป็นญี่ปุ่นเลย ทำให้หัวข้อไม่ค่อยเกี่ยวกับชีวิตประจำวันเท่าไหร่ ก็เป็นความแตกต่างที่มีเสน่ห์ไปคนละแบบ
อีกเรื่องก็คือ bitcoiner ตัวตึงมางานที่โตเกียวเยอะ คิดว่าพอความเป็น dev commu มันแน่น ก็ไม่แปลกที่ OG จะมาพูดในงานที่ญี่ปุ่นเต็มไปหมด ถ้าเราเป็น dev แล้วต้องเลือกมา มาประเทศที่มี dev เยอะน่าจะสนุกกว่า อยากให้เหล่า OG มาไทยบ้างจังแฮะ
https://image.nostr.build/335346c0323af7adf9970410f82fa91a7c477ba9b4efa891c773edef51bb8537.jpg
https://image.nostr.build/aeef5a5297d1f07c97a54d4c9211a9138e3bd9b203083df9c4517c3dc280ff1c.jpg
(บรรยากาศท้องฟ้าก่อนงานจบ มองเห็นฟูจิอยู่ไกลๆด้วย)
#siamstr

2024-09-22 07:36:03 GMT

Lightning market คึกคักไม่เบา มีของน่ารักๆ หลายอย่างเลย #bitcointokyo2024 #siamstr
https://image.nostr.build/4346ea562a9024f214d5675ed09db609900843c279905223b5d14a8c08c0a414.jpg

2024-09-22 03:27:26 GMT

- reply

ดีใจที่ชอบครับ

2024-09-22 01:16:39 GMT

- reply

ขอบคุณครับ

2024-09-22 01:16:32 GMT

- reply

ขอบคุณครับ

2024-09-21 23:26:11 GMT

- reply

จัดไปค้าบบ 😁

2024-09-21 22:50:19 GMT

“รีวิวงาน Bitcoin Tokyo 2024 วันที่ 1“
พอได้เมื่อหลายเดือนก่อนว่าจะมีงาน Bitcoin Conference ที่โตเกี่ยว ในหัวก็มีแผนหาเรื่องเที่ยวญี่ปุ่นทันที ถ้าเข้าใจไม่ผิด นี่คืองาน BTC conference งานแรกของประเทศญี่ปุ่น สาเหตุที่อยากมางานนี้เพราะอยากมาสัมผัสบรรยากาศงาน Bitcoin conference ให้อิ่มๆ พอจัดต่อจาก conference ของไทยเลยก็เลยตัดสินใจไปต่อกันสองงานให้มันเต็มอิ่ม และก็ลุ้นว่า speaker ที่ญี่ปุ่นก็น่าจะหลากหลายและแตกต่างจากที่ไทยไปเป็นคนละแบบ
สถานที่จัดงานคือ ตึก Parco กลางเมืองชิบูย่า ชั้น 1-6 เป็นห้างสรรพสินค้า ส่วนสถานที่จัดงานคือชั้น 18 ที่เห็นวิวโตเกียว งานแบ่งเป็น 2 ห้อง ห้องใหญ่ประมาณ 400 ที่นั่ง ห้องเล็กประมาณ 50 ที่ โดยห้องใหญ่จะพูดภาษาญี่ปุ่น ไม่มีการแปล แต่มีการจัด English track ที่ห้องเล็ก โดยเนื้อหาจะไม่ซ้ำกัน ดังนั้นสิ่งที่สรุปมาก็จะมาจากการฟังห้อง Eng เป็นหลัก (ยกเว้น opening speech)
บรรยากาศในงานวันแรกไม่มีกิจกรรมเสริมใดๆ ดังนั้นส่วนใหญ่คนญี่ปุ่นที่เห็นก็จะนั่งฟังกันในห้องประชุม และเพราะสถานที่ด้านนอกห้องประชุมที่จำกัด มีแต่ทางเดินเชื่อมระหว่างลิฟท์กับห้องประชุม ซึ่งจับกลุ่มเล็กๆพอได้ แต่พื้นที่แทบจะไม่มีเหลือให้ยืนจับกลุ่มใหญ่ๆ คุย ในส่วนของ Bitcoiners ชาวตะวันตก เนื่องจากห้อง Eng จะมีช่วงพักเยอะกว่า (เนื้อหาวันแรกดูน้อยกว่าของภาษาญี่ปุ่น) เลยจะเห็นจับกลุ่มคุยกันอยู่ในห้องประชุมในช่วงพักได้เรื่อยๆ ทุกคนดูถ้อยทีถ้อยอาศัยกันดีนะ
ผมไปถึงงานไม่รู้จักใคร ใส่เสื้อลาย Orange pill ของ Right Shift ไป มีคนญี่ปุ่นมาทักผิดนึกว่าเราเป็นทีมงานของ RS คุยไปคุยมาเลยได้แลก Nostr กัน และก็ได้เจออ.ตั๊มกับพี่จิมในงาน ทำให้พอหายเขินเข้าไปร่วมวงสนทนากับ Bitconiers คนอื่นๆได้บ้าง ขอขอบคุณทั้งสองท่านไว้ ณ โอกาสนี้ด้วย
มาที่เนื้อหาบ้าง ได้ฟังไป 7 session เนื้อหาสรุปประมาณนี้ 
1. “Bitcoin is Signal” กล่าวเปิดงานโดย Koji Higashi หนึ่งในผู้จัดงานนี้ เนื้อหาเล่าความเป็นมาของ bitcoin และ cryptocurrency ในญีปุ่น เขาบอกทุกคนว่า altcoin ไม่ว่าตัวไหนมันมาแล้วก็ไป แต่บิทคอยน์ก็ยังคงเหมือนเดิม พวก hype ต่างๆ ของ altcoin เป็นเหมือน noise ที่เราจะต้องปิดมัน แล้วสนใจแต่ signal
2. “Japan’s Unique Bitcoin Ecosystem” เป็นพาเนล ที่มีสามคน ก็ถามตอบเรื่องประสบการณ์การทำงานด้าน bitcoin หรือ exchange ในประเทศญี่ปุ่น ประเด็นที่ถูกพูดถึงเยอะคือรัฐบาลญี่ปุ่นที่ความพยายามที่จะมาควบคุม crypto currency ที่มากเกินไปจนทำให้ exchange ในประเทศเสียเปรียบในการแข่งขันให้กับ exchange นอกประเทศ และเรื่องภาษีที่ญี่ปุ่นก็ดูเหมือนจะโหดกว่าประเทศอื่นๆ ทั้งภาษี capital gain และภาษีมรดก แต่เรื่อง corporate capital gain tax กำลังเปลี่ยนแปลงไป ซึ่งเป็นเรื่องที่ฟังใน sessiont ที่ 4 อีกข้อสังเกตนึงที่น่าสนใจคือ คนญี่ปุ่นไม่ถูกกับ toxic style ของ bitcoin maxi เพราะวัฒนธรรมญี่ปุ่นเน้นเรื่องความสุภาพนอบน้อม และอาจทำให้การถ่ายทอดอุดมการณ์ของ bitcoin ทำได้ยากขึ้นบ้าง
3. “Bitcoin-Dollar without Tokens” - หัวข้อนี้ technical อาจจะสรุปผิดๆถูกๆ ได้ครับ คนบรรยายมีไอเดียที่จะพัฒนา lightning channel ให้กลายเป็น dollar channel โดยที่ไม่ต้องมี stable-coin บน lightning แต่ต้องอาศัยการ rebalance BTC ใน channel เมื่ออัตราแลกเปลี่ยน BTC-fiat เปลี่ยนไป อะไรประมาณนี้ (หากสนใจสามารถอ่านเพิ่มได้ที่ https://blog.nicolas-dorier.com/posts/bitcoin-dollar/) แต่ฟังแล้วรู้สึกว่า LATES ของพี่เดชาใช้ง่ายกว่าเยอะ :D
4. “Bitcoin Taxes in Japan” อัพเดทความก้าวหน้าในการเจรจาแก้ไขกฎหมายของญี่ปุ่นในการรับรู้กำไรขาดทุนของ crypto ทำให้บริษัทสามารถที่จะถือ bitcoin และ crypto ได้ง่ายขึ้น ซึ่งที่ผ่านมามีการแก้กฎหมายไปแล้วสองครั้ง ภายในสองปี ซึ่งถือว่าเป็นแนวโน้มที่ดีของวงการ blockchain ของญี่ปุ่น เป็น session ที่ฟังแล้วรู้สึกว่าอยากให้แยกกฎหมายเกี่ยวกับ bitcoin กับ cypto อื่นๆออกจากกันจังเลย
5. “Bitcoin L2 Faceoff” น่าจะเป็น session ที่เดือดสุดของวัน ถึงขนาดที่คนมาดูเต็มห้อง เกิน 50 คน เยอะจนต้องไปยืนรอบๆห้องจนเต็ม เนื้อหาเป็นการจับผู้พัฒนา L2 สามค่ายอย่าง Liquid, RGB, Taproot มาคุยกัน ส่วนเนื้อหาสารภาพเลยว่าความรู้ไม่พอ และที่ช็อคคือเจอคนที่ตอบคำถามสดได้เร็วไฟแลบเหมือนกำลังเปิด YouTube ที่ความเร็ว 2x (Olaoluwa จาก Lightning Labs) ทั้งนี้ผู้บรรยายทั้งสามคนไม่ได้ฟาดฟันกันอย่างที่คนฟังอยากเห็นแต่อย่างใด session ยังได้เจอ Adam Back ที่เป็น bitcoiner OG ด้วย
6. “Lightning Devs AMA” อีกหนึ่ง technical session ที่ความรู้ไม่พอจะสรุปได้
7. “Bitcoin Playbook” เป็นการสัมภาษณ์เจ้าหน้าที่ด้าน bitcoin ของ El Salvador กับ director ของ PlanB Network ที่อยู่ในเมืองเมืองหนึ่งในประเทศสวิส ซึ่งสิ่งที่ทั้งสองคนมีเหมือนกันคือ อยู่ในหน่วยงานที่ผลักดันให้การใช้งาน bitcoin เป็นรูปธรรม ซึ่งคนหนึ่งกำลังทำในระดับประเทศ ขณะที่อีกคนทำในระดับเทศบาลเมือง เป็นช่วงที่มีคำคมเด็ดๆ ออกมาหลายคำ อย่าง “Shitcoin brain cancer” (โรคร้ายที่ต้องหลีกเลี่ยง) หรือ “Shitcoin beauty contest” (ความ high-time ที่ต้องแต่งตัวให้สวยที่สุดเพื่อให้ระดมทุนได้เงินมากๆ) เป็น session ที่ต้องการจะแสดงให้เห็นว่า bitcoiner จะนำ Bitcoin ไปขยายผลในระดับชุมชนหรือเมืองได้อย่างไร
สรุปแล้ว เนื้อหาในวันแรกน่าจะมีสามเรื่องหลักคือ 1) ภาพ ecosystem ของ bitcoin ในญี่ปุ่น 2) technical ของ L2 และ 3) Bitcoin Strategy ซึ่งพอดูหัวข้อวันอาทิตย์แล้ว ของวันแรกดูเหมือนเป็นแค่การอุ่นเครื่อง ไว้มาดูกันว่าวันที่สองจะเป็นยังไงบ้าง
มางานแบบนี้ในต่างประเทศแล้วก็รู้สึกภูมิใจว่างานของไทยก็ดีไม่แพ้ใคร อยากขอขอบคุณทีมจัดงาน TBC2024 และผู้บรรยาย รวมทั้งเพื่อนๆ bitcoiner ที่ทำให้เมืองไทยก็มีงานดีๆแบบนี้เช่นกัน
https://image.nostr.build/b5555dad6345d38ecd1ef150564f9058e30272e84b816c3dc84e1eaefa77dddd.jpg
(ภาพจากชั้น 18 สถานที่จัดงาน)
#siamstr #bitcointokyo2024

2024-09-21 09:04:55 GMT

ได้จับมือ Adam Back ที่เป็น Cypherpunk และ CEO Blockstream ที่สร้าง Jade HW wallet ด้วย โคตรฟินนน
#siamstr

2024-09-21 05:47:18 GMT

ถ้าไม่นับเหตุการณ์ Genesis block แต่ละประเทศคงมีเรื่องราวที่ทำให้ประเทศเป็นที่จดจำบนแผนที่โลกบิทคอยน์ในแบบของตนเอง
สำหรับญี่ปุ่น เรื่องราวที่เป็นที่จดจำ คงเริ่มต้นในตอนที่ Mt.Gox แตก (รูปจาก speech ของ Koji Higashi ตอนเปิดงาน)
https://image.nostr.build/81e821e846d0ff88cc0962f134aef8fe371478162fe60e3e703aac2ba2fe46a2.jpg
#siamstr

2024-09-21 04:23:31 GMT

Just a random bitcoiner in Shibuya trying some luck pulling SOME random capsules. Wish they were lightning switch, but only physical coin allowed.
https://image.nostr.build/08a492fce741efcde81e952cc34bd384201a4c3772b7a7eacdd6a0a3becd97d7.jpg
#siamstr

2024-09-21 00:51:01 GMT

https://image.nostr.build/acafd245caf3d77b7b88dfc48575e49e4f6913b707832fcbed39f77e56e239aa.jpg
เที่ยวพ่วงงาน BTC Tokyo 2024
Bitcoiner ประเทศอื่นๆ เป็นคนแบบไหนกันนะ
#siamstr

2024-09-17 03:30:12 GMT

ว่าแล้วก็มาโพสต์บน Nostr ดีกว่า
อารยธรรมมนุษย์ได้ก้าวหน้าไปอย่างมากเมื่อเทียบกับหลายร้อยปีก่อน 🌍 จากที่เคยอยู่เป็นกลุ่มเล็กๆ มีปัญหาเฉพาะของแต่ละคน ทุกวันนี้เราสามารถระบุปัญหาที่ทุกคนเห็นพ้องต้องกันว่าเป็นปัญหาร่วมของโลกได้ 🤝 วิธีการแก้ปัญหาก็เปลี่ยนจากการใช้กำลังไปสู่การเจรจาที่สันติกว่า 🕊️ นอกจากนี้ การยอมรับในความหลากหลายก็เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง 🌈 แม้แต่ระบบการศึกษาเองก็เปิดกว้างมากขึ้น เด็กๆ สามารถเรียนรู้ผ่านวิธีการสอนจากหลายประเทศได้อย่างหลากหลาย 📚
แต่ธรรมชาติก็ยังคงส่งอุปสรรคมาทดสอบมนุษย์เสมอ 🌪️ เรากำลังเผชิญหน้ากับปัญหาระบบการเงินที่ล้มเหลวในการสร้างอารยธรรมอย่างที่ควรจะเป็น 💸 ระบบที่ให้นักการเมืองเข้าถึงเงินลงทุนจากงบประมาณของรัฐก่อนใคร 💼 อีกทั้งยังมีคนในวงการการเงินที่หาผลประโยชน์จากการหมุนเวียนเงินจำนวนมหาศาลในตลาดทุน โดยที่ไม่ได้สร้างผลผลิตจริงจัง 📈 แต่เป็นเพียงการสร้างสภาพคล่องให้กับระบบราคามากกว่า (พูดง่ายๆ คือ ใครอยากรวยต้องลองเล่นหุ้นกันดู) 📊 นอกจากนี้ เงินนอกระบบยังจ้างโปรแกรมเมอร์เขียนโปรแกรมสำหรับเว็บพนันและเว็บผิดกฎหมาย 🎰 ส่งผลให้ค่าแรงของโปรแกรมเมอร์เพิ่มสูงขึ้น 🖥️
ระหว่างความก้าวหน้าทางอารยธรรมกับเงินที่มีโอกาสทำลายตัวเอง อะไรจะเป็นฝ่ายชนะยังคงต้องใช้เวลาในการพิสูจน์ ⏳ แต่ที่แน่ๆ คือ จะต้องมีคนที่ได้รับผลกระทบและบาดเจ็บจากปัญหาการเงินอย่างต่อเนื่อง 💥 ดังนั้น เตรียมเสื้อชูชีพหรือเรือหนีภัยไว้บ้างก็น่าจะเป็นความคิดที่ดี 🚤
#siamstr

2024-09-17 03:28:09 GMT

ตั้งใจจะแตะเรื่องปัญหาของระบบการเงินโลกในปัจจุบันบน FB จากแต่เดิมพูดแต่เรื่องการมีเป้าหมายในชีวิต เพราะได้แรงบันดาลใจจากงาน TBC2024 และนี่คือมุมมองของ FB ต่องานชิ้นแรก
Wow, just wow…😡
#siamstr #tbc2024 https://image.nostr.build/6793f835fa18246415a1e17fcb73b2c4c0feb713e25f9df3bf56acda6460f62f.jpg

2024-09-16 10:02:28 GMT

- reply

ขอบคุณครับ

2024-09-15 16:39:43 GMT

ความประทับใจ TBC2024
วันแรก ยกให้การพบกันระหว่างอ.พิริยะกับอ.ดร.บิ๊ก
วันที่สองยกให้เรื่อง อากาศทาส….เอ้ย….อากาศธาตุ โดย Thai Ratel
และประทับใจกับงานโดยรวมมาก ขอคารวะทีมงานจริงๆ ภูมิใจแทนเลย
คุยกับบิทคอยเนอร์ด้วยกันแล้วมันดีต่อใจ เหมือนมีคนส่งพลังให้เราตั้งใจทำสิ่งดีๆต่อไป ถึงวันพรุ่งนี้จะกลับไปเจอสภาพแวดล้อมที่เต็มไปด้วย high time preference ก็ตาม ชาร์จพลัง PoW มาเต็มพร้อมลุยแล้ว
#siamstr #TBC2024

2024-04-22 05:42:12 GMT

Various “possible” reactions while reading The Fiat Standard.
Beware! Just like previous Neos, if you are smart and logical, at the end, you’ll choose to merge back into the matrix — a choice it set you up for.
Only if you have something larger than your life, you gain a courage to walk a different path.
#siamstr https://image.nostr.build/e3e4b6ed5a2dc7caa4111f965e6aec4a3340747125b8f0fd6987a511b0fd6f6e.jpg

2024-04-20 13:37:51 GMT

ได้รับเสื้อลายฮาฟวิ่ง ที่งานฉลองฮาฟวิ่ง ^^
#siamstr https://image.nostr.build/2e320353d2f0d571f7f9664098a94b548ab9c28022daa426aa8ad69abdc6fabd.jpg

2024-04-20 06:28:01 GMT

ว่าแล้ว เห็นค่าฟีไม่ยอมลงง่ายๆ Ordinals นั่นเอง #note17qm…j3lc

2024-04-18 11:40:54 GMT

- reply

รู้สึกได้เหมือนกันตอนอ่านโพสต์ของอ.เดชาเมื่อวาน ว่าเผลอๆญาติคนนี้เขาไม่ได้ศึกษาอะไรเรื่องเหมืองด้วยซ้ำ แค่อยากด่า คนแบบนี้ปล่อยเขาพูดไป เดี๋ยวเขาก็มีที่ใหม่ไปเอง ถ้ามัวแต่พูดถึง ยิ่งพูดยิ่งศักดิ์สิทธิ์ นึกถึงเป็นมาโพสต์ 555

2024-04-18 07:18:25 GMT

บิตคอยน์ยังมีศัตรูรอซุ่มโจมตีอีกเพียบ
ช่วงนี้เผลอคิดไปว่าบิตคอยน์เข้าวินแล้วแน่ๆ เพราะบรรยากาศดีเหลือเกิน ฟังสภายาส้มยาม่วงยาแดง ฟังแล้วมันอินไปหมด อาจารย์ตั๊มก็ตอบทุกข้อโจมตีได้เป็นอย่างดี พี่ชิตตบด้วยปรัชญาอีก บิตคอยน์นี่แหละอนาคตเงินของลูกหลานเรา
จะว่าไปต้องขอบคุณ (ทั้งที่ไม่ชอบ) ลีลามึนๆของดร.ท่านนึงที่เพิ่งเข้ากรุ๊ป Siamese มาเตะตัดขากระตุ้นสติ ทำให้รำลึกได้ว่านี่เรากำลังอยู่ในฝันของเดอะเมตริกซ์ว่าเรากำลังจะถึงยุคบิตคอยน์สแตนดาร์ดแล้ว ทั้งที่จริงเวลาเพิ่งผ่านไป 4 ปี จากฮาฟวิ่งที่แล้ว และโลกก็ยังไม่ได้เปลี่ยนไปมาก คนที่ยังสนับสนุนและพิทักษ์เฟียตก็ยังคงอยู่
บิตคอยน์ฆ่าไม่ตาย แต่ศัตรูของบิตคอยน์ยังมีอาวุธยุทโธปกรณ์และ IO พร้อม กองเชียร์เองอาจจะไปซะก่อน เลยเขียนเรื่องนี้ไว้เตือนตัวเองว่าอย่าประมาทคิดว่าบิตคอยน์ไร้เทียมทาน เก็บคำโอ้อวดไว้ กินให้น้อย ทำให้มาก สร้าง PoW ต่อไป ใครจะรักจะเกลียดบิตคอยน์ช่างเขา เรามีเรื่องสำคัญกว่าต้องทำ
#siamstr

2024-03-31 01:29:25 GMT

- reply

D ครับ ชอบ content แนว Lesson Learned กับ Next Big Things

2024-03-28 23:52:02 GMT

ได้แล้ว Fiat Standard ฉบับพิมพ์ก่อน 4th halving
การแพ็คหนังสือที่เปี่ยมด้วย PoW (bubble เยอะเลย ที่เห็นคือแกะส่วนใหญ่ไปแล้ว) 😀
#siamstr https://image.nostr.build/ebe42fcdad0ee6cdbcf6027b63da7fa35e2a6b5bc5663909b45478859f111ff2.jpg

2024-03-24 05:26:21 GMT

Day52
Getting chronic pain on the forearms. Having Sunday as a rest day from now on.
Last week: 5 sets of 22
This week target: 4 sets of 25
#100til100k https://image.nostr.build/44636ef2810c89638a5a62bec7a01244d91ce4ad75e4356b688b17794d3d44d0.jpg

2024-03-11 02:57:04 GMT

Day40
Quite a difficult last week to follow the regular routine. Good progress anyway!
Last week: 6 sets of 18
This week target: 5 sets of 20
#100til100k https://image.nostr.build/6821c22d7d1eb8eb4e5e38ca8bf3d0954e4349e95099e9117bd5971829f6ef0f.jpg

2024-03-08 00:23:01 GMT

- reply

น่าจะเป็นที่ตัวคนมากกว่าที่งาน แถมคนแบบนี้นัดประชุมอะไรก็มักจะไม่ค่อยได้เรื่องได้ราวเสียด้วย เพราะขาดการวางแผน เน้นคุยไปเรื่อย น่าหงุดหงิดจริงๆ 😅

2024-03-03 07:10:54 GMT

Day32
Neck pain 😫. Have to take one day break. Successfully pushed 6 sets in one go this past week.
16-16-16-16-18-18 reps
#100til100k https://image.nostr.build/d4ef6fce846396d8cbdf594a0cc0a95347a7b6fc9c16433db76c58416b277cdc.jpg

2024-03-02 01:43:36 GMT

TBC2024
💬 ทำไมคุณถึงอยากมางานนี้
A: เคยไป BTC2023 แล้วนั่งฟังตลอดทั้งงาน จบแล้วรู้สึกว่ามันก็ดีนะแต่สิ่งที่ควรทำมากกว่าคือไปรู้จักคนที่เดินอยู่ทั่วงานและพูดคุยแลกเปลี่ยนให้มากขึ้น
อยากไปรับพลังและไอเดียแบบที่หาไม่ได้จากงาน fiat-backed startup conference เพราะงานนี้น่าจะเป็นงานที่มีคนที่ใช้ชีวิตแบบ PoW มารวมกันหนาแน่นมากที่สุดแล้ว แถมเป็นงานที่มี international guests ด้วย ไม่ต้องเดินทางตามหาที่ไกลๆ
💬 คุณอยากมาเจอใครในงานนี้
A: Jack Dorsey อ.ตั๊ม ทีมร้ายชิบ อ.เดชา ทีมรามสูร ดร.วิชิต และ entrepreneur & dev ที่เชื่อใน PoW
💬 คุณอยากฟังเนื้อหาแบบไหนในงานนี้
A: อยากรู้ว่าโอกาสที่จะเกิดธุรกิจเหมืองพลังงานสะอาดในประเทศไทยและภูมิภาคนี้มีมากน้อยแค่ไหน แล้วก็อยากฟังเรื่อง lightning node ด้วยนะ ก่อนไปงานจะต้องทำการบ้านเรื่อง lightning node ให้พอที่จะไปรับความรู้จากอ.เดชาได้ เรื่องอื่นๆ ฟังได้หมดทุกแนว (แต่ก็ว่าจะไปเดินทั่วๆงานแล้วค่อยกลับมาฟังเทปเรื่องอื่นๆเอา 555)
💬 คุณอยากได้อะไรกลับไปหลังจากจบงานนี้
A: กำลังตามหาแนวทางที่จะมีส่วนช่วยส่งเสริมนิเวศน์บิตคอยน์ให้เติบโตยั่งยืนได้เร็วขึ้นอีกสักนิดก็ยังดี เช่น การรันโหนด การ self-custody ธุรกิจบนไลท์นิ่ง ให้เจอทางที่จะได้ลงมือทำอะไรบางอย่างจากสิ่งที่พบในงานนี้
บันทึกไว้กลัวลืม กว่าจะถึงวันงาน…
ป.ล. อยากได้เสื้อมากกว่าตั๋วนะ เสื้อมันรู้สึกถึง PoW ของคนจัดดี ตั๋วนี่อยากจ่าย fiat ให้เอาไปจ่ายค่าจัดงานมากกว่า
#siamstr
#TBC2024
#ThailandBitcoinConference #note1hkr…kdjy

2024-02-25 09:47:14 GMT

Day25
Getting good at it. The goal of next week: 100 reps in 6 sets.
A full week of pushups
-14x5 reps in the morning
-15x2 reps in the afternoon
#100til100k https://image.nostr.build/41fcb55e9643a0a9d31ce3f43038218c52b1c3a5a29b0a3be78325e4b6d0fd4a.jpg

2024-02-18 06:42:07 GMT

Day18
Getting back on track
A full week of pushups
-12x5 reps in the morning
-12x4 reps in the evening
#100til100k https://image.nostr.build/fee595b6573a4616b1763d4d782cae35aa79bc1e2731a6fda7c486761585af18.jpg

2024-02-17 13:50:30 GMT

- reply

Best สภายาส้ม inspired by the best Chit Talk!

2024-02-10 15:20:37 GMT

Day 10
Getting adapted to push-up. Still have to do many small sets of 10-12 reps spreading across the day. Next target is to finish 100reps using 4-5 sets in one go.
Weekend is a good time to fill the missing reps.
#100til100k https://image.nostr.build/1e436ad7a643acf77b75e08fc509c1427cf70be709caca99464422829afd29e1.jpg

2024-02-02 19:07:45 GMT

Day 1 เริ่ม!
100/100
#100til100k

2024-01-07 07:00:42 GMT

- reply

พออาจารย์ตั๊มทักละนึกขึ้นได้เลยว่าบ.ที่ทำงานอยู่ จริงๆแล้วใช้เงินทานูกิ ตายละวา…. :D

2024-01-07 04:24:11 GMT

สมการที่บวกไม่ลงตัว
ตอนเด็กๆ ฟังพ่ออธิบายว่าเงินเพิ่มขึ้นได้จากการทำ fractional reserve แล้วพอเงินถูกใช้ มันก็จะหมุนวนเปลี่ยนมือ หมุนไปๆ ยิ่งหมุนเร็วได้หลายรอบ เศรษฐกิจก็เติบโตมีเงินเพิ่มขึ้น มันคาใจเพราะหาไม่เจอว่าเงินเพิ่มมาจากไหน ก่อนหน้านั้นเชื่อมโยงเรื่องเงินกับกฎทรงพลังงาน คิดว่าเงินเหมือนสสารไม่มีวันสูญหายหรือสร้างใหม่ได้ พอเห็นทั้งรัฐบาล ธนาคาร ทั้งโลกใครๆก็ทำ เลยคิดว่าคงจะจริงมั้ง ตอนนั้นเลยเปลี่ยนโมเดลในหัวเรื่องเงินใหม่เป็นของสมมติ มันก็เลยพอแถไปได้ว่าเงินเพิ่มลดได้ตามนโยบายรัฐ แต่นั่นก็หมายความว่าเงินเป็นของที่ไม่มีค่า แต่เป็นแค่ใบไม้ที่ถูกปีศาจทานูกิเสกให้เป็นของมีค่า
โตขึ้นมาจนทำงาน พยายามค้นหาที่มาของเงินที่เพิ่มขึ้นได้มาตลอด ก็ไม่เจอคำอธิบายที่น่าพอใจ คำอธิบายที่พอรับได้คือ ประเทศ หรือบริษัท หรือคนที่มี productivity สูงๆ หรือ innovation เด็ดๆ จะก่อให้เกิดรายได้ที่มากกว่าคนอื่น นั่นคือโมเดลความสำเร็จ แต่สมการก็ยังไม่ลงตัว… ทำไมถึงมีคนเก็งกำไรทำให้ราคาหุ้นและทรัพย์สินหายากแพงเป็นหลายเท่าตัว ไปจน 10x-100x กันง่ายๆ วันนี้มองย้อนกลับไปมันล้อกับอัตราคูณของการทำ fractional reserve อย่างเหลือเชื่อ… คนเหล่านี้เอาเงินมาจากไหนกันเยอะแยะ เขาเก็บสะสมมาหลายชั่วอายุคนหรือว่ามีแบ็คใหญ่สายป่านยาวหนุนหลัง สงสัยว่าคนที่อยู่ในโลกการเงินคงรู้อะไรบางอย่างที่เราไม่รู้
ความเจ๋งของ Bitcoin philosophy คือมันตอบสมการเงินบนโลกได้ลงตัว และเปิดโปงกลไกของโลกการเงินได้แบบหมดเปลือก เริ่มจากการแยกเงินออกจากเงินตรา พอแยกออกได้ สมการเงินก็ลงตัวทันที เพราะมันชัดแจ้งพอๆกับ Conservation of energy ที่เป็น Universal truth เหมือนที่พี่วิชิตว่าไว้ สิ่งที่ผมตกผลึกได้วันนี้คือ เงินเป็นตัวสะท้อนมูลค่าของ productivity ของผู้คน ที่ค่อยๆสะสมและเอาไปใช้ ไม่ได้เปลี่ยนแปลงไปง่ายๆด้วยการออกกฎหรือคำสั่งจากมนุษย์ ส่วนเงินตราเป็นสิ่งสมมติที่เริ่มจาก productivity เช่นกัน แต่ด้วยความที่มันถูกกำหนดขึ้นโดยมนุษย์ มันเลยเปลี่ยนแปลงไปได้ตามบัญชาผู้มีอำนาจ และสมการของเงินตราก็เลยซับซ้อนกว่าสมการของเงินมากๆ ต้องคำนึงถึงเงินหลายชั้น และตัวทวีคูณที่มาจากการออกนโยบายของรัฐ
รู้แล้วยังไงต่อ… ก็จะได้ใช้ทักษะที่เรียนรู้มาหาเงิน fiat ได้อย่างไม่ตะขิดตะขวง แล้วแปลงส่วนที่ต้องการออมเป็นเงินจริงๆ ได้อย่างสบายใจ เพราะแยกออกแล้วว่าอะไรเป็นเงินที่เราเคยคิดในตอนเด็กจริงๆ และที่ดีที่สุดคือเรามีเงินที่ดีกว่าคนยุคก่อนแล้ว ก็คือ bitcoin นั่นเอง
#siamstr

2024-01-02 10:58:49 GMT

Giving new gens a fault hope that they can be financially free before 30 is like a crime. Fiat gurus feed poison by giving the unreasonably high expectation of success. Young ones will grow up chasing the money instead of value and eventually burnout losing both productivity and happiness in the end.
#siamstr

2023-12-01 08:36:26 GMT

- reply

PoW กับ difficulty adjustment เหมือนกับกลไกความสำเร็จตามธรรมชาติ ที่มันต้องลงแรงต่อเนื่องเป็นเวลานานนับ 10 ปี (นาที) กว่าจะสำเร็จเป็นผลงานของตัวเองจริงๆซักเรื่อง (ปิดบล็อก)
แต่ 10ปี เป็นค่าเฉลี่ยไม่ใช่ระยะเวลาตายตัว คนแต่ละคนอาจจะประสบความสำเร็จด้วยเวลาไม่เท่ากัน สั้นกว่าบ้าง เร็วกว่าบ้าง และพอมีคนมาสนใจเรื่องเดียวกันมากๆ มีการแลกเปลี่ยนองค์ความรู้กัน มันก็มีคนที่ทำสำเร็จได้ง่ายและเร็วขึ้น ปัญหาง่ายๆ ก็จะถูกทยอยแก้ไปจนหมด เหลือปัญหาที่ยากขึ้น ต้องใช้ทรัพยากรเพิ่มขึ้น (difficulty adjustment) การค้นพบใหม่ๆ จึงใช้คนและทรัพยากรมากขึ้น หรือเวลานานขึ้น
เลยมีคน (ที่ว่ากันว่า) ฉลาดคิดขึ้นมาว่า การรอความสำเร็จของปัจเจกที่ทั้งช้าและมีเวลาไม่แน่นอนนั้นใช้การได้ยาก สู้มาสร้างระบบที่วัดผลและรับรองให้กับคนที่ผ่านกระบวนการและเป็นไปตามเกณฑ์ที่ถูกกำหนดขึ้นมา คนที่ถูกรับรองนี่แหละคือคนที่สำเร็จ และเวลาจะทำอะไรใหม่ก็เรียกหาคนที่ได้รับการรับรองนี่แหละมาทำ พอได้รับการรับรองขั้นนึง ก็สามารถไปสอบวัดขั้นสูงๆขึ้นไปได้ ยิ่งขั้นสูงยิ่งได้รับการยกย่องว่าสำเร็จมาก ระบบนี้คุ้นๆไหม จะว่าไปแล้วระบบนี้คล้าย PoS มาก
ลืม hashtag #siamstr

2023-12-01 08:34:59 GMT

2023-11-20 04:46:50 GMT

พอเข้าใจปัญหาและรู้วิธีแก้ บางทีก็เผลอคิดไปว่าเราเก่งจัง รู้ก่อนคนส่วนมากอีก
พอลงมือแก้ปัญหาจริงๆ ไม่เหมือนที่คิดเลย เห็นผลช้า ปัญหาที่ไม่ได้คาดคิดอีกเพียบ
นึกถึง Dunning-Krueger effect ที่ตอนแรกนึกว่ารู้แล้ว จนได้เริ่มลงมือแก้ จึงถึงบางอ้อว่ายังไม่รู้อะไรอีกเยอะ เหมือนตกหลุมกระต่าย ต้องค่อยๆคลานหาทางออก
นึกถึง hash function ของ PoW การพิสูจน์ว่าถูกต้องทำได้ง่าย เหมือนเห็นเฉลยคำตอบ ปัญหาก็ง่ายๆแค่สุ่มเลข แต่ใช้พลังงานมากมายในการหาคำตอบ
บางทีเวลาพูดถึง PoW ก็จะนึกถึงความมุ่งมั่นที่จะลงมือแก้ปัญหาอย่างไม่ย่อท้อ ตรงกันข้ามกับอาการเข้าใจไปเองว่ารู้คำตอบแล้ว ปัญหาก็ง่ายๆ ไม่เห็นมีอะไร ไม่น่าสนใจ ไม่ต้องทำอะไร
PoW ฟังดูซับซ้อน จริงๆแล้วเข้าใจไม่ยาก แต่จะทำให้มีเป็นของตัวเองได้นี่โคตรยาก
#siamstr

2023-11-16 09:25:33 GMT

- reply

#siamstr

2023-11-16 09:24:55 GMT

PoW = บารมี
PoS = หัวโขน
PoW ตกน้ำไม่ไหลตกไฟไม่ไหม้
PoS น้ำลดตอผุด

2023-11-15 06:18:18 GMT

- reply

สำหรับผม พ่อแม่ไม่ได้ทิ้งมรดกอะไรให้มากนัก เป็นส่วนที่เหลือจากเงินเก็บเพื่อใช้ยามเกษียณ และบ้านที่อยู่กันมา แต่ PoW ที่ท่านทิ้งไว้ให้ลูกๆ คือการศึกษา วิสัยทัศน์ ความมุ่งมั่น ความอดทน ความซื่อสัตย์ และการบริหารเงิน ทำให้ผมสร้างตัวขึ้นมาได้ อย่างน้อยวันนี้ผมสามารถมีบ้านหลังใหม่สำหรับลูกเมีย มีรถใหญ่ที่ขนครอบครัวห้าคนไปได้ด้วยกัน ส่งลูกเข้าโรงเรียนดีๆได้ เหมือนกับหรือดีกว่าสมัยพ่อแม่เลี้ยงเรามา เท่านี้ก็ไม่อายพ่อแม่ที่เลี้ยงดูเรามาแล้ว
PoW ที่ผมจะส่งต่อก็ต้องมีทั้งที่รับมาจากพ่อแม่ และ PoW ที่ผมจะสร้างไปเรื่อยๆ ถึงแม้ว่าเมื่อเด็กๆโตขึ้นมาพร้อมความเชื่อมั่นในตัวเอง คงปฏิเสธที่จะรับ PoW ที่เป็นสมบัติจับต้องได้เหมือนอย่างที่ผมเคยเป็น แต่เขาจะรู้จัก Bitcoin และความหมายของเงินดีกว่าผม และเขาจะตัดสินใจเองว่าจะทำอย่างไรกับ PoW ที่จะได้รับ

2023-11-14 14:09:30 GMT

PoW สร้างยากพิสูจน์ง่าย คนมีของเกิดจากการลงมือลงแรงด้วยตัวเอง
PoS ใช้เงินซื้อใบรับรองมาติด ไม่ต้องพิสูจน์ให้ยุ่งยาก
หาเงินมาซื้อ PoS สะสมไม่นานก็ได้เป็นคนเด่นดัง สังคมก็ไม่ต้องการออกแรงพิสูจน์ เลือกยอมรับไปเลย วันนึงรับผิดชอบชื่อเสียงตัวเองไม่ไหว ภาพลักษณ์ที่สร้างไว้ก็พังครืน สังคมก็ดราม่าโทษกันไปมาแล้วก็ปล่อยให้มันเลือนหายไป
สังคม PoW อยู่กันอย่าง low profile ทำสิ่งที่ตัวเองเห็นว่ามีค่า คนทั่วไปเดินผ่านหาว่าบ้า แต่คนที่เห็นค่า คุยกันไม่กี่คำก็รู้ว่า “มีของ”
#siamstr

2023-11-03 10:27:17 GMT

That slow path is the one that last! — Jack Dorsey, Nostrasia 2023
#Siamstr

2023-10-28 02:16:13 GMT

- reply

หนังดีมาก สนุกตรงทิ้งปมให้ขบคิดทั้งเรื่องความสัมพันธ์ของมนุษย์กับอนาคตของมนุษยชาติ และเรื่องทฤษฎีทางฟิสิกส์ที่หนังเอาเรื่องที่พิสูจน์แล้ว กับทฤษฎีที่ยังเป็นแนวคิดมาร้อยเรียงเข้ากับหนังได้ลงตัวมาก
แม้แต่ประโยคที่บอกว่าจะไปข้างหน้าได้ต้องทิ้งบางสิ่งไว้เบื้องหลัง ก็เหมือนจะเป็นปรัชญาชีวิต และก็ล้อกับกฎของนิวตันข้อสาม action = reaction ไปด้วยพร้อมกัน

2023-10-11 19:39:44 GMT

- reply

ขอบคุณคำแนะนำดีๆครับ